Paradoks SineFelsefe Seminerleri1
Film Analizi ve Filmlerle Felsefe
Eğitmen: Metin Gönen
Paradoks Sine-Felsefe Seminerleri, sinemayı hem bir sanat olarak ele alıp filmleri kendi özgün sinematografik operasyonları içinde nasıl yapıldığını inceliyor; hem de bu film analizlerini “eserlerle birlikte düşünme” çalışması olarak felsefenin aydınlatıcı kavramsallığıyla temellendiriyor. Sinemanın duyarlılığına felsefenin mantıksal kesinliğini, felsefenin akılcılığına da filmlerin heyecanını katıyor.
Sine-Felsefe, bir yandan, sinema tarihinin başyapıtlarını bir Sinematek misyonuyla güncelleyip, sinema sanatının özgünlüğünde bir filmin kendi sine-fikirleriyle nasıl düşündüğünü gösteriyor. Bir yandan da, Platon, Aristoteles, Rousseau, Kant, Schiller, Hegel, Nietzsche, Marx, Freud, Lacan, Deleuze, Foucault, Ranciere, Badiou… gibi önemli filozoflarıın yazılı metinlerini bu filmlerle ele alıp “birlikte düşünmeyi”, argümanlı fikir geliştirmeyi öğretiyor.
Sine-Felsefe, sinemanın iyi yapılmış örnek filmlerinin sine-fikirleri ve felsefenin önemli metinlerinin kavramsal karşılaşmasının yaratıcı senteziyle özne, vücut, tutku, arzu, aşk, dostluk, yaşamın anlamı, ölüm, özgürlük, adalet, iş, çalışma, angajman, demokrasi, politika, psikoloji, psikanaliz, doğa, uygarlık, sanat, ekoloji… gibi insan ve toplum yaşamının temel alanları, çağımızın güncel sorunları üzerinde düşünüyor.
Amaç
Somut olarak, filmlerin kendi dramatik yapısı ve “sinema diliyle” ne anlattığını, hangi sinematografik operasyonlarla ne tür sine-fikirler sunduğunu kavramaya çalışmak. Bir düşünen-seyirci konumunda felsefi metinlerin ve kavramların netliğiyle filmlerden fikir üreten sanat eseri olarak nasıl söz edilebileceğini görmektir.
Sinemanın bir duyulur (estetik) düşünce biçimi olarak sinematografik özelliklerini filmlerin somutunda irdelemek; bir filmin sinemasal olarak nasıl düşündüğünü görmek ve bir filmle “birlikte” temel felsefi metinlerin senteziyle nasıl fikir geliştirileceğini öğrenmektir.
Filmler karşısında estetik duyarlılığı ve düşünce kapasitesini harekete geçirmek. Filmlerin somut sinemasal çerçevesi ve estetik (duyumsanır) etkileri içinde felsefi kavramların yardımıyla akıl yürütebilmeyi, geliştirilen fikirleri argümanlarla temellendirebilmeyi ve başkalarıyla ikna temelinde paylaşmaya yönelik sunabilme metodolojisini öğrenmektir.
Kendi bilinç sınırlarının dışına çıkabilen bir düşünen-seyirciler pratiği, bir demokrasi okulu deneyimi olarak, “filmlerle felsefe” çalışmasıyla eğlenceli bir düşünce serüveni ve öznel-fikirsel bir ihtilal süreci yaşamak…
Çalışma Yöntemi
Öncelikle filmleri, bir sanat eseri olarak sundukları sinematografik çerçeve ve fikirsel perspektif içinde tarafsız ele almaktır.
Aklı, bilinci ve temel felsefi kavramları harekete geçirerek filmde gördüklerimizi, işittiklerimizi, hissettiklerimizi felsefi metinler ve sorgulamalar yardımıyla düşünmek; filmin kendi maddi varlığı ve kendi özgün operasyonlarıyla bu düşüncelerin sağlamasını yapmaktır.
Bir film yaparken, bir felsefe metni yazarken ya da bir filmi seyrederken, bir kitabı okurken aynı zihinsel ve duyusal yetiler işlev gördüğünden, herkes potansiyel olarak bir başka insan zekâsının ve duyarlılığının yarattıklarını kavrama ve değerlendirme yetisine sahiptir prensibiyle duyuları, zekâyı, dili özgürce kullanarak saptamak, tanımlamak, argümanlı düşünmek, fikirleri paylaşmaktır.
(Her hafta farklı bir film ve farklı bir konunun işlendiği seanslar herkese açıktır. İsteyen istediği hafta, istediği seansa katılabilir. Seminer, film üzerinden çalışma şeklinde yapılmaktadır. Filmin önceden izlenilmiş olmasında yarar va
Filozoflar Park Meclislerinde-Paradoks Film Akademi Sine-Felsefe Seminerleri, 3 Temmuz-16 Ağustos 2013 tarihlerinde altı hafta boyunca düzenli ve herkese açık bir şekilde Paradoks Film Akademi’nin gönüllü inisiyatifi ile Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nda yapıldı.
Bu sıra dışı düşünce ve eylem diyalektiğinin kamusal alandaki deneyimi, Paradoks SineFelsefe’de “Gezi Ruhu ve Düşüncenin Özgür Gücü” başlığıyla yayınlandı.
Yazı Paradoks Dergi web sitesinden okunabilir, görsellere ise Paradoks Dergi ve Paradoks Film Akademi facebook sayfalarımızdan ulaşılabilir
[1] Sine-Felsefe, Film Analizi ve Filmlerle Felsefe Atölyeleri, Fransa’da Katolik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnsan Eğitimi (Formation Humaine) Bölümü’nde, Metin Gönen tarafından konsepsiyonu tasarlanmış ve son sınıf öğrencilerine diploma öncesi zorunlu ders olarak 2002-2006 yılları arasında uygulanmıştır.
Türkiye’de 2007-2008 İstanbul Kültür Üniversitesi’nde ve İTÜ’de, Beyoğlu-Karşı-Sanat’ta; 2008-2009 Plato Film Okulu’nda bu Sinema Ve Felsefe sentezli özgün çalışmaya devam edilmiştir.
2008 yılında, Metin Gönen tarafından Paradoks Film Akademi’nin kuruluşuyla, Sinema ve Felsefe çalışmaları, Paradoks Film Akademi’nin temel ve özgün bir atölyesi olarak kısaltılmış orijinal adı Sine-Felsefe (SineFelsefe) olarak her sene düzenli bir şekilde yapılır hale gelmiştir.
